Gift city:-देशाला मिळाले पहिले आंतरराष्ट्रीय बुलियन एक्सचेंज
पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी शुक्रवारी भारतातील पहिले आंतरराष्ट्रीय (गोल्ड स्पॉट एक्सचेंज) बुलियन एक्सचेंजचे उद्घाटन केले आहे. गांधीनगरजवळील इंटरनॅशनल फायनान्स टेक-सिटी (GIFT सिटी) येथे मोदी यांनी उद्घाटन केले. या माध्यमातून प्रत्यक्ष सोन्या चांदीचा व्यवहारात पारदर्शकता व आयातीमध्ये सुलभता येणार आहे.
शांघाय गोल्ड एक्सचेंज आणि बोर्सा इस्तंबूल प्रमाणे गांधीनगरात बुलियन एक्सचेंज निर्मितीचे लक्ष्य ठेवून याची वाटचाल राहणार आहे. ज्यामुळे भारताला सराफा व्यापाराचे विशेष प्रादेशिक केंद्र बनवता येणार आहे. जवळपास एक वर्षांपासून सुरू असलेल्या चाचण्या व ड्राय रननंतर हे एक्सचेंज सुरू करण्यात आले.
बुलियन म्हणजे नेमके काय ?
बुलियन म्हणजे उच्च शुद्धतेचे भौतिक सोने आणि चांदी, जे बार, इनगॉट्स किंवा नाण्यांच्या स्वरूपात ठेवलेले असते. बुलियन कधीकधी कायदेशीर निविदा मानली जाऊ शकते. मध्यवर्ती बँकांद्वारे किंवा संस्थात्मक गुंतवणूकदारांद्वारे हे अनेकदा सोन्याचे संचयन म्हणून ठेवले जाते.
बुलियन एक्सचेंजचा उद्देश काय
नव्वदच्या दशकात नियुक्त बँका आणि एजन्सींकडून सोने आयातीचे उदारीकरण करण्यात आले. त्यानंतर प्रथमच भारतातील काही ज्वेलर्सना थेट IIBX द्वारे सोने आयात करण्याची परवानगी देण्यात आली. त्यामुळे ही देवाणघेवाण खूप उपयुक्त आहे. यासाठी, ज्वेलर्सला ट्रेडिंग पार्टनर किंवा विद्यमान ट्रेडिंग मेंबरचा क्लायंट असणे आवश्यक आहे. एक्सचेंजने भौतिक सोने आणि चांदीच्या साठवणुकीसाठी आवश्यक पायाभूत सुविधा उपलब्ध करून दिल्या आहेत.
IIBX चा फायदा
IIBX ची वाढ केवळ GIFT सिटी पुरती मर्यादित राहणार नाही. तर देशभरातील सर्व दागिने उत्पादन केंद्रांमध्ये विस्तारित होईल. पात्र ज्वेलर्सना IIBX द्वारे सोने आयात करण्याची परवानगी दिली जाईल. IIBX सदस्याच्या ग्राहक ज्वेलर्सना ही सुविधा असेल. ज्वेलर्स एक्सचेंजवर उपलब्ध स्टॉक पाहू शकतात आणि ऑर्डर देऊ शकतात. यामुळे ज्वेलर्सचे इन्व्हेंटरी मॅनेजमेंट अधिक सोपे होईल. यामुळे किंमत आणि ऑर्डर क्रमामध्ये अधिक पारदर्शकता येईल.
आंतरराष्ट्रीय वित्तीय सेवा केंद्र प्राधिकरण मुख्यालयाच्या इमारतीची पायाभरणी
देशातील पहिल्या आंतरराष्ट्रीय बुलियन एक्सचेंज व्यतिरिक्त, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी NSE IFSC-SGX कनेक्ट प्लॅटफॉर्मचेही उद्धाटन केले आहे. या प्लॅटफॉर्मद्वारे, सिंगापूर स्टॉक एक्स्चेंजचे सदस्य NSE IFSC मध्ये निफ्टी डेरिव्हेटिव्हसह व्यापार करू शकतील. तसेच आंतरराष्ट्रीय वित्तीय सेवा केंद्र प्राधिकरण मुख्यालयाच्या इमारतीची पायाभरणी मोदींच्या हस्ते करण्यात आली आहे.